ለምን አስፈላጊ ሆነ?
የእርግዝና መከላከያ ዘዴ ያልተፈለገ እርግዝናን ለመከላከል ይጠቅማል። የእርግዝና መከላከያ አገልግሎት በUK ውስጥ ላሉ ብዙ ሰዎች በነጻ ይሰጣል። ሰፊ የአማራጭ ዓይነት ስላለ፣ ለእርስዎ በተሻለ ሁኔታ ምቹ የሆነውን መምረጥ ይችላሉ።
የእርግዝና መከላከያ ዘዴ አማራጮች
መጀመሪያ የሚከተሉትን ለረጅም-ጊዜ የሚሰሩ እና ሊቀለበሱ የሚችሉትን እናያለን።
የሚተከል የእርግዝና መከላከያ
የሆርሞን ማህጸን-ውስጥ የሚቀመጥ (Hormonal intrauterine system) (IUS) - ‘ሆርሞን ያለው ጥቅልል’
የኮፐር ማህጸን-ውስጥ የሚቀመጥ መሳሪያ (Copper intrauterine device (IUD) - ‘ሆርሞን-የሌለው ጥቅልል’
በመርፌ የሚሰጥ የእርግዝና መከላከያ
እነዚህን ዘዴዎች የሚጠቀሙ ሴቶች ሌሎች ዘዴዎችን ከሚጠቀሙ ሴቶች ይልቅ ያልታቀደ እርግዝና ሊያጋጥማቸው የሚችልበት እድል በጣም ዝቅተኛ እንእሆነ ይታወቃል።
ከዚህ በኋላ ተጨማሪ ልጆችን በጭራሽ እንደማይፈልጉ እርግጠኛ ከሆኑ እንግዲያውስ የማምከን ሥራ እንዲሰራልዎት ሊያስቡ ይችላሉ።
ሌሎች ሰፊ የእርግዝና መከላከያ ዘዴዎች አሉ። እነዚህም ውጤታማ ናቸው ግን እርግዝናን ለመከላከል በትክክል መጠቀም ያስፈልጋል።
ፕሮጄስቶጂን-ብቻ (1 ሆርሞን) እንክብል
የተዋሀደ የሆርሞን የእርግዝና መከላከያ (2 ሆርሞኖች)
እንክብል
ቆዳ ላይ የሚለጠፍ
ቀለበት
ኮንዶሞች- እነዚህ በተጨማሪም በግብረ-ስጋ ግንኙነት የሚተላለፉ በሽታዎች ስርጭትን መከላከል ይችላሉ። ነገር ግን እነዚህ እንደ እርግዝና መከላከያ ዘዴ ከ100 ሴቶች በ18 ሴቶች ውስጥ ሳይሳኩ ሊቀሩ ይችላሉ።
ስለ እያንዳንዱ ዘዴ ዘርዘር ያለ መረጃ
የሚተከል የእርግዝና መከላከያ (ተከላ)
ተከላ ማለት ጥቃቅን ዘንግ የሚመስል ሆኖ የክብሪት እንጨት የሚያክል በክንድዎ ወደ ላይ በቆዳ ውስጥ የሚቀበር ነው።
የሚተከል የእርግዝና መከላከያው ኦቫሪ እንቁላል እንዳይለቁ የሚከላከል እና በሴርቪክስ (የማህጸን ጫፍ) ውስጥ ንፍጥ የሚመስል ፈሳሽን የሚያወፍር ፕሮጄስቶጂን የሚባል ሆርሞን ይለቃል። ይህ በመጀመሪያ የወንድ የዘር-ፈሳሽ እንቁላል ጋር እንዳይደርስ መንገድ ለመዝጋት ይረዳል።
ጥቅሞች
ጉዳቶች
ሊያጋጥም የሚችሉ የተዛቡ የወር አበባዎች (ወይም ምንም የወር አበባ አለመታየት)
ሆርሞን ያለው የማህጸን-ውስጥ ሲስተም (IUS)
የሆርሞን IUS ትንሽ የ T ቅርጽ ያለው መሳሪያ ሆኖ በማህጸንዎ ውስጥ የሚቀመጥ ነው።
የማህጸን ዙሪያን ቀጭን (ይህ በወር አበባ ወቅት የሚደማ አካል ነው) አድርጎ በማቆየት፣ እርግዝናን ይከላከላል፣ እናም ለዚህ ምክንያት ሴቶች ብዙውን ጊዜ ቀላል የወር አበባዎች ይኖራቸዋል ወይም ምንም የወር አበባ አያዩም።
እንዲሁም በሴርቪክስ (የማህጸን ጫፍ) ውስጥ ንፍጥ የሚመስል ፈሳሽን ያወፍራል፣ ይህ ደግሞ መጀመሪያ ላይ የወንድ የዘር-ፈሳሽ ወደ እንቁላሉ ጋር እንዳይደርስ መንገድ ለመዝጋት ይረዳል።
ጥቅሞች
ጉዳቶች
የኮፐር የማህጸን-ውስጥ መሳሪያ (IUD) - ‘ሆርሞን-የሌለው ጥቅልል’
የኮፐር IUD ትንሽ የ T ቅርጽ ያለው መሳሪያ ሆኖ በማህጸንዎ ውስጥ የሚቀመጥ እና የወንድ የዘር-ፈሳሽ የሚንቀሳቀስበትን መንገድ የሚቀይር ነው።
ይህ ደግሞ እንቁላልን ከማዳበር ይከለከላል። ይህ የIUD ዓይነት ትንሽ መጠን ተፈጥሮአዊ እና አደጋ የሌለው ኮፐር አለው። 100% ከሆርሞን ነጻ ሆኖ የወር አበባን በመደበኛ ጊዜው እንዲመጣ ያደርጋል።
ጥቅሞች
ጉዳቶች
በመርፌ የሚሰጥ የእርግዝና መከላከያ
ጃጉ የሚመስለውን ነው፣ ከማርገዝ የሚያቆምዎ መርፌ ነው። ጃጉ ፕሮጄስቶጂን አለው፣ ኦቫሪዎችዎ እንቁላሎችን እንዳይለቁ የሚከላከል ሆርሞን። እንዲሁም በሴርቪክስ (የማህጸን ጫፍ) ውስጥ ንፍጥ የሚመስል ፈሳሽን ያወፍራል፣ መጀመሪያ ላይ የወንድ የዘር ፍሬ ወደ እንቁላል እንዳይደርስ መንገድ ለመግዛት የሚረዳ።
ጥቅሞች
ጉዳቶች
የፕሮጄስቶጂን ብቻ ክኒን (POP)
እነዚህ ክኒኖች አንድ ሆርሞን፣ ፕሮጄስቶጂን፣ ብቻ አላቸው። ክኒኖች በየቀኑ ይወሰዳሉ። ሁለት ዓይነት ፕሮጄስቶጂን ብቻ ክኒን አሉ፡ የማህጸን ጫፍ ፈሳሽን የሚያወፍር እና የወንድ የዘር ፍሬ እንቁላል ጋር እንዳይደርስ የሚያቆም ነባሩ ዓይነት፣ እና ኦቫሪዎች እንቁላል እንዳይለቁ የሚያቆም አዲሱ የPOP ዓይነት።
ጥቅሞች
ጉዳቶች
የተዋሀደ የሆርሞን የእርግዝና መከላከያ (CHC)
እነዚህ ዘዴዎች ሁለት ሆርሞኖች አሉት፣ ኤስትሮጂን እና ፕሮጄስቶጂን።
ኦቫሪዎችዎ እንቁላል እንዳይለቁ ይከላከላሉ።
ብዙውን ጊዜ ይህ በየቀኑ በተመሳሳይ ጊዜ የሚወስዱት ክኒን ነው።
በገበያ ላይ ብዙ የተለያዩ ዓይነቶች ክኒኖች አሉ።
እንዲሁም እንደ ክኒኑ የሚሰሩ የቆዳ ላይ መለጠፊያዎች ወይም የሴት ብሊት ውስጥ የሚደረጉ ቀለበቶች አሉ።
ጥቅሞች
ጉዳቶች
የሴት ማምከን
ይህ የወንድ የዘር ፍሬ እንቁላል ለማግኘት እንዳይተላለፍ የፋሎፒያን ቱቦን መዝጋትን ያካትታል።
በዚህ በራሪ ወረቀት ውስጥ የተጠቀሱ የማህጸን-ውስጥ ዘዴዎች (የሆርሞን IUS እና የኮፐር IUD) እና የተከላ ዘዴ ከሴት ማምከን የበለጡ ውጤታማ ናቸው።
ጥቅሞች
ጉዳቶች
የወንድ ማምከን - ቫዜክቶሚ
ይህ የወንድ የዘር ፍሬን ከቴስቲክሎች ወደ ወንድ ብሊት የሚወስዱ ቱቦች (ቫስ ዲፌሬንስ) መዝጋትን ያካትታል። እርሱም በጠቅላላ ማደንዘዣ ስር የሚደረግ ፈጣን አሰራር ነው። በማህበረሰብ ክሊኒክ ውስጥ መደረግ ይችላል።
ለአካባቢ አገልግሎቶች፣ እባክዎ የበራሪ ወረቀቱን የመጨረሻ ገጽ ይመልከቱ።
የወንድ ማምከን ከሴት ማምከን የበለጠ ውጤታማ እና በጣም ቀላል አሰራር ነው።
ጥቅሞች
ጉዳቶች
የቫዜክቶሚ አገልግሎት
በሳንዲፎርድ የወሲባዊ ጤና አገልግሎት መሰረት።
ቀጠሮዎች የሚከተለውን በማድረግ ይያዛል፡
ለቫሴክቶሚ ቅድመ-ቀዶጥገና ቀጠሮ ራስን ሪፌር ማድረግ (0141 211 8654)
የድንገተኛ ጊዜ የወሊድ መከላከያ
ሁለት የድንገተኛ ጊዜ የእርግዝና መከላከያ ዘዴዎች አሉ - የኮፐር IUD (ጥቅልል) እና የሆርሞን እንክብሎች።
የኮፐር የማህጸን-ውስጥ መሳሪያ (IUD) - ‘ሆርሞን-የሌለው ጥቅልል’
ይህ በጣም ውጤታማው የድንገተኛ ጊዜ የእርግዝና መከላከያ ነው (99% ውጤታማ ነው) እና ከድንገተኛ ጊዜ የሆርሞን እንክብሎች ይልቅ 10 ጊዜ ውጤታማ ነው።
የድንገተኛ ጊዜ IUDን ልቅ የግብ-ስጋ ግንኙነት በኋላ እስከ 5 ቀን ውስጥ (አንዳንድ ጊዜ ሊበልጥም ይችላል) በወር አበባዎ ዙር ውስጥ ብዙ ጊዜ እንዲገባልዎ ሊያደርጉ ይችላሉ።
አብዛኛውን ጊዜ ለማስገባት ቀላል ነው እና በማንኛውም እድሜ ላይ ላሉ ሴቶች አመቺ ነው። ለድንገተኛ ጊዜ የእርግዝና መከላከያ ቢያንስ እስከሚቀጥለው የወር አበባዎ በማህጸንዎ ውስጥ መቆየት አለበት ነገር ግን እንደ ዋና የእርግዝና መከላከያ ዘዴዎ ለማቆየት ሊወስኑ ይችላሉ።
የፕሮጄስቶጂን እንክብል (ለምሳሌ፣ Levonelle TM)
ከልቅ የግብረስጋ ግንኙነት በኋላ በ24 ሰዓታት ውስጥ ከተወሰደ በጣም ውጤታማ ይሆናል። የእንቁላል መለቀቅን በማዘግየት ይሰራል (ስለዚህ ይህ አስቀድሞውኑ ተደርጎ ከሆነ እንክብሉ ውጤታማ አይሆንም)።
ከልቅ የግብረስጋ ግንኙነት በኋላ እስከ 3 ቀናት ሊወሰድ ይችላል ግን ሳይውስዱ በዘገዩ ቁጥር ውጤታማነቱ እያነሰ ይሄዳል።
ይህንን እንክብል በGP ተመዝግበው ከሆነ በስኮትላንድ ውስጥ ካሉ ፋርማሲዎች በነፃ፣ ወይም አካባቢዎ በሚገኝ የወሲባዊ ጤና ክሊኒክ ማግኘት ይችላሉ።
ዩሊፕሪስታል አሴቴት (ለምሳሌ፣ EllaOne TM)
ይህ እንክብል ከልቅ የግብረስጋ ግንኙነት በኋላ እስከ 5 ቀናት ውስጥ መወሰድ ይችላል። እሱም የእንቁላል መዳበርን በማዘግየት ይሰራል (ስለዚህ ይህ አስቀድሞውኑ ተደርጎ ከሆነ እንክብሉ ውጤታማ አይሆንም)።
እንክብሉ ከፕሮጄስቶጂን የድንገተኛ ጊዜ የእርግዝና መከላከያ የበለጠ ውጤታማ ነው።
EllaOne TMን በGP የተመዝግቡ ከሆነ በስኮትላንድ ውስጥ ካሉ ፋርማሲዎች ወይም ከአካባቢዎ የወሲባዊ ጤና ክሊኒክ በነጻ ማግኘት ይችላሉ።
ሆርሞን ያላቸው የእርግዝና መከላከያ ዘዴዎች EllaOne TM ውጤታማነትን ይቀንሳሉ፣ ስለዚህ EllaOne TMን ከወሰዱ በኋላ ማንኛውም ሆርሞን ያላቸው የእርግዝና መከላከያ ዘዴዎችን ለ5 ቀናት መጠቀም የለብዎትም።
ጡት የሚያጠቡ ሴቶች EllaOne TMን ከወሰዱ በኋላ ለ7 ቀናት የጡት ወተትን እንዲያፍስሱ እና ልጃቸውን እንዳያጠቡ ይመከራል።
የGP ልምምዶች የእርግዝና መከላከያን ማቅረብ ይችላሉ። በሚሄዱት የልምምድዎ ቦታ ምን እንዳለ ለማወቅ መጠየቅ ጠቃሚ ነው።
የሳንዲፎርድ (Sandyford) ወሲባዊ ጤና አገልግሎት
ሙሉ የወሲባዊ ጤና አገልግሎትን ይሰጣል፣ የሚከተሉትን ጨምሮ፡
ለቀጠሮ፣ መረጃ እና ምክር አገልግሎት በ 0141 211 8130 ይደውሉ። ስልኮቻችን ከሰኞ እስከ አርብ 2፡30- 10፡15 ፣ የበዓል ቀናትን ሳይጨምር፣ ወይም https://www.sandyford.scot ይጎብኙ
የኢንግሊዝኛ ቋንቋ ተናጋሪ ካልሆኑ፣ በቀጠሮዎ ላይ አስተርጓሚ እንዲቀርብልዎ መጠየቅ ይችላሉ። ቀጠሮዎን ሲይዙ የሚፈልጉትን ቋንቋ እና የአነጋገር ዘዬን ይንገሩን እናመቻችልዎታለን። ተጨማሪ መረጃ በ https://www.sandyford.scot/interpreter ሊያገኙ ይችላሉ።